Alternatieven voor een pan met teflon

Consumenten schaffen massaal nieuwe koekenpannen aan na een uitzending van de Keuringsdienst van Waarde op 4 maart 2021 en de herhaling van 16 juni 2022. In die aflevering werd pijnlijk duidelijk hoe gevaarlijk pannen met een teflon antiaanbaklaag kunnen zijn. Wanneer deze pannen door onjuist gebruik te heet worden, komen stoffen als PFOA en PFAS vrij. Deze chemicaliën zijn extreem schadelijk voor mens en milieu. Maar wat zijn de alternatieven om uit te kiezen? Wij zetten ze voor je op een rijtje. 

Plaatstalen pannen

Een koekenpan van plaatstaal is eigenlijk een simpel product. Hij is gemaakt van 100% ijzer. Nieuw is de pan mooi blank, maar na verloop van tijd wordt hij zwart. Sterker, hij moet zelfs 'íngebrand' worden. Dit noemt men ook wel seasonen. Dit is niet zo moeilijk, het vergt alleen eventjes wat tijd. De zwarte laag, ofwel patina, die je hiermee creëert functioneert als antiaanbaklaag. En deze natuurlijke laag werkt een leven lang! Zelfs als er een 'drama' plaatsvindt is het niet onherstelbaar. In het ergste geval poets je de hele pan weer schoon en blank en brand je het opnieuw in. Je begint dan weliswaar opnieuw, maar het kan wel. Een teflon-pan kan je na een drama weggooien!

Groot voordeel van plaatstalen pannen is dat ze prima tegen hoge temperaturen kunnen.  Ook kun je gerust stalen kookgerei gebruiken, zonder je zorgen te maken over het beschadigen van de antikleeflaag. En ze zijn ook nog eens zeer voordelig geprijsd.

Belangrijk is het om de pan na gebruik schoon te maken met schoon water, dus zonder afwasmiddel. Na het schoonmaken moet hij gelijk afgedroogd en eventueel iets ingevet worden. Staal kan anders gaan roesten. Ga jij voor een plaatstalen kwaliteitspan? Kijk dan vooral eens bij de pannen van De Buyer. Goedkoop in aanschaf, duurzaam in gebruik.

Gietijzeren pannen

Een gietijzeren pan is gemaakt voor het leven. Het enige wat er echt mis mee kan gaan is dat als hij valt. Gietijzer komt langzaam op temperatuur, maar houdt zijn warmte dan wel erg lang vast. Ook de verdeling van de warmte is opvallend goed. Nog een groot voordeel is dat gietijzer prima tegen hoge temperaturen kan. Zware gietijzeren deksels zorgen voor een goede afsluiting. Je verliest zo geen dampen en smaken uit de pan.

Behandel een gietijzeren pan met zorg. Ook deze pannen moet je, net als plaatstalen pannen, seasonen. Ook het schoonmaken gaat hetzelfde. Laat hem eerst afkoelen voor hij onder een koude kraan gaat. Het beste is het om hem met de hand af te wassen, zonder afwasmiddel.

Wil je wel de voordelen van een gietijzeren pan, maar niet het onderhoud? Dan zijn geëmailleerde gietijzeren pannen de beste keuze.

Geëmailleerde gietijzeren pannen

Omdat kaal gietijzer het een en ander aan onderhoud vergt, wordt gietijzer vaak afgewerkt met email. Heel simpel gezegd is email een superdun laagje glas. Hierdoor werkt het vrijwel hetzelfde als een teflon antiaanbaklaag, maar dan zonder giftige stoffen. Schoonmaken is eenvoudig en de frisse kleurtjes van het emaille zien er vrolijk uit.

De degelijke kwaliteit die merken als Le Creuset, Staub en Combekk leveren kun je over tientallen jaren nog aan je kinderen overdragen.

Koperen pannen

Koperen pannen zijn ontzettend populair onder professionele koks die er ze vaak gebruiken voor het maken van sauzen. Koperen pannen hebben geweldige kookeigenschappen en chique looks. Daarnaast is koper één van de beste warmtegeleiders. Veel koperen pannen zijn aan de binnenkant voorzien van een laag van bijvoorbeeld RVS. Dat maakt de pan wat minder kwetsbaar voor zowel mechanische beschadigingen en bijvoorbeeld chemische reacties tussen koper en elementen uit het eten. In alle gevallen is met zorg behandelen van je pannen belangrijk.

Gezien het prijsniveau van koperen pannen wil je er een lang leven plezier van hebben. Daarom adviseren wij om geen scherpe voorwerpen in een koperen pan te gebruiken. Schoonmaken kan gewoon met warm water en een afwasmiddel. Als etensresten erg aangekoekt zijn dan kan je een sopje een halve dag laten in de pan laten staan om de resten los te weken. De buitenkant kan je eventueel met koperpoets in nieuwstaat houden. Dit is vooral cosmetisch onderhoud. Maar zo'n prachtige pan is dat eigenlijk wel waard.

Bekijk alle koperen Prima Matera-pannen.

RVS koekenpannen

Naast bovenstaande pannen hebben we ook nog pannen die geheel van RVS zijn. Inclusief het bakoppervlak. Hierin bak je heel gemakkelijk krokant. Al stellen deze pannen je geduld wel op de proef. Je product rustig laten aanbakken is dus het devies, en weersta de verleiding je vlees of groenten telkens te verplaatsen. Het product bakt zich vanzelf los waarbij meteen een krokant korstje ontstaat. Dit noemt men ook wel de 'Maillard-reactie'. Doordat deze pannen van RVS zijn behoeven ze minder onderhoud dan een plaatstalen pan.

Bekijk alle RVS koekenpannen.

Wij hebben een aantal alternatieven besproken op basis van de duurzaamheid en onderhoud. Welke het beste bij jou past is afhankelijk van je budget en of je tijd wil spenderen aan het onderhoud. Maar laat je daar vooral niet door tegenhouden. Je steekt er een klein beetje moeite in en krijgt er een hoop pan voor terug.