Lumen, Lux en Candela
Op verpakkingen van zaklampen en hoofdlampen zie je vaak termen als lux, candela en lumen staan. Maar wat betekent dat? En waarom zie je nergens meer watt staan? We geven je even weer een overzicht van al die termen. Wel zo handig, als je nou op zoek bent naar een zaklamp of hoofdlamp, of als je gewoon even je geheugen wilt opfrissen.
Wat is lumen?
Lumen geeft aan hoeveel licht er uit de lamp komt. Dat wordt gemeten bij de bron van het licht, dus direct bij de lamp. Daarom zegt het aantal lumen niks over hoe ver de lamp schijnt. Dat is afhankelijk van hoe het licht gebundeld is. Een gefocusseerde bundel schijnt verder dan een brede bundel. Dat is dus altijd even opletten als je twee lampen vergelijkt. Gelukkig geven fabrikanten ook altijd aan hoe ver de lamp schijnt. Lees hier meer over het bereik van een zaklamp. Je bent misschien ook wel eens ANSI lumen tegengekomen. ANSI staat voor American National Standards Institute. Dat is dus een Amerikaanse standaard van het meten van het aantal lumen. Het mooie hiervan is dat je lampen die beide een ANSI lumen aanduiding hebben, goed kunt vergelijken. Want het aantal lumen is bij beide lampen op precies dezelfde manier gemeten. Je ziet lampen tegenwoordig steeds feller worden, en die trend zal zich wel doorzetten. Maar je hoeft je geen zorgen te maken over of zo’n felle lamp wel mag. Elke hoeveelheid lumen is gewoon legaal. Ga er natuurlijk wel verstandig mee om en schijn je lamp niet zomaar in iemands ogen.
Waarom zie je het aantal watt nergens staan?
Bij moderne zaklampen zie je altijd wel lumen, maar (bijna) nooit het wattage staan. Wat is nou het verschil tussen lumen en watt? Voordat er ledlampen waren, werd wattage juist vaak genoemd. Het wattage geeft het energieverbruik van de lamp aan. Dit was een handige manier om de helderheid van een gloeilamp in te schatten. Maar bij ledlampen zijn het wattage en de helderheid niet zo nauw aan elkaar verwant. Dat betekent dat je niet kunt zeggen dat een ledlamp van 200 lumen een bepaalde hoeveelheid watt verbruikt. Dat verschilt per led. En lampen worden steeds zuiniger. Ze gebruiken dus minder watt, maar schijnen daarmee wel feller.
Hoeveel lumen heb je nodig?
Goed, lumen geeft dus de helderheid van de lamp aan. Maar hoe weet je nou hoeveel lumen je nodig hebt? De hoeveelheid lumen is afhankelijk van welke activiteit je gaat doen. We geven je even een overzicht van het aantal lumen met een voorbeeld:
- 10-20 lumen: voor taken dichtbij (bijv. kaartlezen)
- 20-150 lumen: voor eenvoudige taken (bijv. een klusje in de meterkast)
- 160-200 lumen: voor iets verdere afstanden (bijv. een goed gemarkeerd pad verlichten)
- 200-500 lumen: voor het goed kunnen verlichten van een groter gebied (bijv. als je moet zoeken naar waar je pad loopt)
- 600-1000 lumen: voor tactische taken (bijv. als richtlicht)
- meer dan 1000 lumen: voor als goed zicht écht telt (bijv. bij een zoek- en reddingsactie)
Wat betekent candela?
Lumen vertelt je dus hoeveel licht er uit een lamp komt. Maar dat zegt nog niks over hoe gefocusseerd of breed de lichtbundel is. Hierbij helpt candela. Dit getal geeft een goed idee over of je zaklamp of hoofdlamp een brede of gefocusseerde bundel heeft. Candela is Latijn voor kaars, en 1 candela is dan ook ongeveer gelijk aan de hoeveelheid licht die een kaars geeft. Candela meet de intensiteit van licht in een bepaalde stralingshoek. Dat zit wat te ingewikkeld in elkaar om hier écht diep op in te gaan, maar wat je vooral moet weten is dat hoe groter dit getal is, hoe gefocusseerder de lichtbundel is. Zoek je dus bijvoorbeeld een lamp waarmee je goed door mist of rook schijnt, dan moet je een lamp hebben met een hoog candelagetal. En wil je juist dingen dichtbij doen, zoals kaartlezen, dan kun je met een lager aantal candela af.
Waar staat lux voor?
Lux geeft de hoeveelheid licht op een bepaald oppervlak aan. Eigenlijk is dit het aantal lumen per m2. Deze maat zie je niet zo vaak bij specificaties van zaklampen. Dat is omdat lux afhankelijk is van de afstand tussen de bron van het licht en het oppervlak. Hoe groter die afstand is, hoe kleiner het aantal lux wordt. En omdat je zaklampen en hoofdlampen meestal beweegt, zegt lux niet zo heel veel. Hier hoef je dus bij het kiezen van je zaklamp of hoofdlamp niet echt bij stil te staan.
Tot slot
Hopelijk hebben we je hiermee wat meer wegwijs gemaakt in de wereld van zaklamptermen. En je geholpen bij je keuze. Bij onze zaklampen en hoofdlampen filter je makkelijk op het aantal lumen, bundelbereik en het soort bundel.
